SORU
Merhabalar eşim ile birlikte tekstil fabrikasında çalışıyoruz. Bu hafta eşimin 5 haftalık gebe olduğunu öğrendik. Bu durumu iş yerine nasıl bildirmek gerekiyor ve Özel Sektörde Çalışan Hamile Kadın Hakları nelerdir. Teşekkürler.
CEVAP
Özel Sektörde Çalışan Hamile Kadın Hakları
Merhaba, Özel Sektörde Çalışan Hamile işçilerin bir çok hakkı bulunmaktadır. İşverene bu durumu istediğiniz zaman bildirebilirsiniz.
Kadın Çalışanların Hamilelik Sürecindeki Hakları
Kadın işçiler hamilelik dönemlerinde günde en fazla 7,5 saat çalıştırılabilirler. Mesaiye kalamazlar.
Gece çalışamazlar.
Hafif işlerde çalıştırılırlar.
Hamile oldukları için normal maaşından kısıntı yapılamaz.
Düzenli muayeneleri için izin kullanırlar.
Doğum Parası
Önceki yazımızda belirttiğimiz gibi, Kadınlara doğum öncesi ve sonrası için de doğum raporu verilmektedir.
Kadın sigortalının doğumdan önceki 8 haftaya kadar sigortalılık niteliğinin sona ermemesi yani çalışıyor olması gerekmektedir.
– Doğumdan önceki 1 yıl içinde en az 90 gün çalışmış olması gerekmektedir.
– İstirahat süresi içinde iş yerinde çalışmamış olması gerekmektedir
– Doğum olayının gerçekleşmiş olması gerekmektedir
Doğumdan Sonra Ücretsiz İzin Hakkı
Eğer Özel Sektörde Çalışan Hamile Kadın işçi talep ederse, doğum raporunun bitmesinin ardından ücretsiz izin kullanır. Bu ücretsiz izin en fazla 6 aydır.
İşveren bu 6 aylık izni vermek zorundadır.
Süt İzni
Özel Sektörde Çalışan Hamile Kadın işçilere günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Kadın bu bir buçuk saati istediği gibi kullanır.
Bu izin çocuğun 1 yaşına gelmesiyle sona erer.
Kadınların Yarım Çalışma Hakkı ve Yarım Çalışma Ödeneği
Kadınların doğum parası bittikten sonra talep ederlerse, yarım gün çalışarak tam gün ücreti alma imkanı bulunmaktadır. Bunu için kadınların bizzat işkur’a giderek
- birinci doğumda 60 gün,
- ikinci doğumda 120 gün,
- sonraki doğumlarda ise 180 gün
boyunca yarım gün çalışarak, geri kalan yarım günlük maaşın işkur tarafından ödenmesi başvurusunda bulunması gerekecektir.
Yarım gün çalışılırken süt izni kullanılamaz.
Yarım Çalışma Ödeneğinden Yararlanma Şartları:
1- Doğumdan önce son 3 yılda en az 600 gün çalışılmış olması gerekir.
2- Kadın işçinin haftada en az 22,5 saat çalışması gerekir.
3- Kadın işçinin istirahat raporunun bitmesinden sonra 30 gün içinde İşkur’a yarım çalışma belgesi ile başvuruda bulunması gerekir.
Yarım çalışma ödeneği asgari ücret üzerinden verilir.
Kadınların Kısmi Çalışma Hakkı
Doğum sonrası izinlerin bitiminden sonra (doğum raporu, doğum ücretsiz izni, yarım çalışma) mecburi ilköğretim çağının başladığı tarihi takip eden aybaşına kadar anne ya da baba işçi kısmi süreli çalışma talebinde bulunabilir. Bu talep işveren tarafından karşılanır ve geçerli fesih nedeni sayılmaz.